Kapadokya Kalkınma stratejisi

Kapadokya’da Sürdürülebilir Kalkınma – Yeşil Doğa Derneği’nin Vizyonu

Abdulkadir Ay’ın Anlatımıyla

Kapadokya, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın en özel coğrafyalarından biri… Binlerce yıllık tarihi, eşsiz doğal oluşumları, yeraltı şehirleri, UNESCO mirası statüsü ve kültürel çeşitliliğiyle bu bölge; doğru yönetildiği takdirde hem ülkemiz hem de bölge halkı için sürdürülebilir bir kalkınma modelinin en güçlü örneklerinden biri olabilir. İşte Yeşil Doğa Derneği olarak biz, tam da bu düşünceden yola çıkarak, Kapadokya’yı merkezine alan bölgesel kalkınma vizyonu geliştirmiş bulunuyoruz.

Bu yazıda, derneğimizin çalışmaları, özellikle Ortaşehir Projemizin bölgeye getireceği yenilikler ve Kapadokya’nın geleceği için sunduğumuz sürdürülebilir kalkınma modeli hakkında yaptığım kapsamlı değerlendirmeleri bulacaksınız.

---

Kapadokya: Bir Coğrafyadan Fazlası

Kapadokya, turizmin kalbi olarak bilinmesine rağmen aslında çok daha büyük bir ekosistemin parçası. Aksaray, Nevşehir, Niğde ve Kırşehir illerinin bir bütün olarak ele alındığı bu coğrafya; ekonomik entegrasyon, turizm çeşitliliği, kültürel mirasın korunması ve çevresel sürdürülebilirlik açısından ortak kader taşıyor.

Bu dört ilin benzer sorunları, benzer potansiyelleri ve benzer beklentileri var. Bu nedenle biz Yeşil Doğa Derneği olarak her projeyi bölgesel ölçekli ele alıyor; Kapadokya’nın kalkınmasını tek bir ilin değil, dört ilin ortak geleceği olarak görüyoruz.

---

Yeşil Doğa Derneği’nin Bölgesel Rolü

Merkezi Aksaray’da bulunan derneğimizin misyonu; çevreyi korumak, bölge ekonomisini güçlendirmek, doğal yaşamı sürdürülebilir şekilde gelecek nesillere aktarmak ve kamuoyunda çevre duyarlılığını artırmaktır. Ancak bu misyonu sadece teorik bir çerçevede bırakmıyoruz; sahada çalışan, kamu kurumlarıyla temas halinde olan, üniversitelerle işbirliği geliştiren aktif bir sivil toplum örgütüyüz.

Aksaray'da Merkezimiz olmak suretiyle Nevşehir, Niğde ve Kırşehir’deki şube yapılanmalarımız sayesinde Kapadokya’nın tüm çeperlerini kapsayan bir çalışma ağına sahibiz. Bu da projelerimizin masa üzerinde kalmasını değil, uygulamaya dönüşmesini sağlıyor.

---

Ortaşehir Projesi: Bölgesel Kalkınmanın Motoru

Yaklaşık dört yıldır üzerinde çalıştığımız Ortaşehir Projesi, Kapadokya’nın ekonomik, turistik ve çevresel potansiyelini bir potada eriten kapsamlı bir kalkınma modeli niteliğinde.

Bugüne kadar bölgedeki tüm Valilere sunduğumuz projeye kamu kurumlarından, akademik çevrelerden ve sivil toplumdan güçlü destek aldık en son Aksaray'da Milli İrade platformunun aylık toplantısında Aksaray Valisi Sayın Mehmet Ali Kumbuzoğlu ve Platform Başkanı Aksaray Üniversitesi Rektörü Sayın Prof. Dr. Alpay Arıbaş'ında bulunduğu platform üyelerine sunum yaptık değerli fikirler elde ettik Bu destekler göstermiştir ki Ortaşehir Projesi, sadece bir dernek çalışması değil; bölgenin ortak talebi haline gelmiş bir vizyondur.

Projemizin temel bileşenleri şunlardır:

1. Turizm, Kongre ve Fuar Merkezi

Kapadokya yalnızca günübirlik turizme değil, kongre turizmi, bilimsel toplantılar, uluslararası fuarlar ve kültürel organizasyonlara ev sahipliği yapabilecek potansiyele sahiptir. Böyle bir merkez kurulması, bölge turizmini 12 aya yayacak ve ekonomik çeşitliliği artıracaktır.

**Kapadokya’da Turizm, Kongre ve Fuar Merkezi Vizyonu:

Ortaşehir Bölgesi Ekseninde Yeni Bir Kalkınma Modeli**

Kapadokya, yüzyıllardır dünyanın dikkatini çeken benzersiz doğal yapısı, kültürel birikimi ve tarihsel atmosferiyle dünya turizminin en özel destinasyonları arasında yer alıyor. Bugüne kadar bölgedeki turizm hareketliliği büyük oranda balon turizmi, doğal oluşumlar, yeraltı şehirleri ve günübirlik ziyaretler etrafında şekillendi. Ancak Yeşil Doğa Derneği olarak yaptığımız saha araştırmaları, akademik değerlendirmeler ve bölge paydaşlarıyla yürütülen istişareler, Kapadokya’nın yalnızca klasik turizmle sınırlı kalamayacak kadar büyük bir potansiyel taşıdığını açıkça gösteriyor.

Bu noktada, bölgenin ekonomik çeşitliliğini artıracak, turizm sezonunu 12 aya yayacak ve uluslararası tanınırlığını pekiştirecek en güçlü adım, Turizm, Kongre ve Fuar Merkezi yatırımının hayata geçirilmesidir.

Neden Kapadokya? Çünkü Türkiye’de Boşta Kalan Büyük Bir Alan Var

Türkiye’de turizm ve fuar organizasyonlarının büyük bölümü İstanbul, Antalya ve İzmir üçgeninde toplanmış durumda. Özellikle turizm odaklı dev fuarların ve kongrelerin neredeyse tümü bu üç ilde gerçekleşiyor. İç Anadolu Bölgesi ise, stratejik konumuna rağmen bu alanda ciddi bir eksiklik yaşıyor.

Oysa Kapadokya;

Türkiye’nin tam merkezine konumlanmış,

Ulaşım avantajları yüksek,

Uluslararası marka değeri taşıyan,

Yılda milyonlarca turist çeken bir bölge.

Bu anlamda, bölgenin potansiyeli ile mevcut fuar-kongre kapasitesi arasında büyük bir boşluk bulunuyor.

Ortaşehir Vizyonu: Lokasyonun Stratejik Gücü

Yeşil Doğa Derneği’nin yaklaşık dört yıldır geliştirdiği Ortaşehir Projesi, Aksaray–Nevşehir hattında konumlanan geniş bir bölgenin ortak kalkınma üssü haline getirilmesini hedefliyor. Bu bölge; Kapadokya’ya yakınlığı, ulaşım aksları üzerindeki merkezi konumu ve geniş bir yatırım alanı sunmasıyla Turizm, Kongre ve Fuar Merkezi yatırımı için en uygun yerlerden biri.

Ortaşehir’in Nevşehir tarafına yakın bir noktaya kurulacak böyle bir merkez:

Kapadokya’nın marka değerinden güç alacak,

Aksaray, Niğde, Kırşehir ve Nevşehir’in ekonomik sinerjisini tek çatı altında toplayacak,

Ulaşım, konaklama, lojistik ve turizm hizmetlerinin buluştuğu stratejik bir hat üzerinde konumlanacak.

Bu merkez, Kapadokya’nın mevcut turizm altyapısını tamamlayan yeni bir çekim noktası olacaktır.

Kapadokya’da Kongre Turizmi Neden Çok Önemli?

Kongre turistinin bölgeye katkısı olağan turistin yaklaşık 4 katıdır. Çünkü kongre turisti:

Daha uzun süre konaklar,

Daha yüksek harcama yapar,

Bölgedeki kültürel ve ticari faaliyetlere daha fazla katılır.

Kapadokya’nın doğası, kültürü ve tarihsel atmosferi; bilimsel kongreler, uluslararası toplantılar, kültür-sanat etkinlikleri ve temalı fuarlar için benzersiz bir ortam sağlamaktadır.

Bu sayede:

Kapadokya yalnızca sabah balon turlarının merkezi olmaktan çıkacak,

Uluslararası akademik ve ticari buluşmaların odak noktası haline gelecektir.

Uluslararası Fuarlar İçin Yeni Bir Alternatif: İç Anadolu’nun Kalbinde Kapadokya

Türkiye’nin EMITT benzeri büyük fuarları İstanbul, Antalya ve İzmir’de yapılırken İç Anadolu Bölgesi bu alanda geri planda kalıyor. Oysa:

Kapadokya yılda 4 milyonun üzerinde turist ağırlıyor.

Ulaşım ağları (kara yolu, hava yolu) güçlü.

Uluslararası marka bilinirliği zaten yüksek.

Yatırım alanı sıkıntısı yok.

Bu avantajlarla Kapadokya’da kurulacak bir fuar ve kongre merkezi, özellikle:

Turizm,

Doğa sporları,

Yerel ürünler ve gastronomi,

Kültür-sanat,

Tarih ve arkeoloji,

Jeotermal ve sağlık turizmi

alanlarında dünya çapında katılım sağlayabilecek etkinliklere ev sahipliği yapabilir.

Özellikle turizm fuarlarının Kapadokya’da yapılması, doğal olarak bölgenin tanıtım sürecine entegre olur ve fuarı bir vitrine dönüştürür.

Ekonomik ve Sosyal Etki: Bir Merkez, Dört İli Kalkındırır

Ortaşehir’de planlanan bu merkez yalnızca Nevşehir’e değil:

Aksaray’a (ulaşım, otelcilik, lojistik, hizmet sektörü),

Niğde’ye (tarım ve gıda fuarları, lojistik destek),

Kırşehir’e (kültür ve akademi odaklı etkinlikler),

Nevşehir’e (turizm ve konaklama yatırımları)

doğrudan ekonomik katkı sağlar.

Bölgesel kalkınma tam da bu tür yatırımlarla gerçekleşir.

Sonuç: Kapadokya, Türkiye'nin Yeni Kongre Başkenti Olabilir

Yeşil Doğa Derneği’nin ortaya koyduğu vizyon; yalnızca bir merkez inşa etmek değil, Kapadokya’yı sürdürülebilir kalkınmanın model bölgesi haline getirmektir.

Ortaşehir merkezli bu proje sayesinde Kapadokya:

12 ay turizm çeken,

Uluslararası etkinliklerle anılan,

Ekonomik çeşitliliği genişlemiş,

İç Anadolu’nun vitrin bölgesi hâline gelmiş bir destinasyon olacaktır.

Ve en önemlisi, bu yatırımın kalbi Kapadokya’da atacak; dört ili kapsayan güçlü bir kalkınma zinciri oluşacaktır.

Bölgesel Havalimanı ve Ulaşım Altyapısı: Ortaşehir Projesi’nin Stratejik Önemi

Kapadokya bölgesi, turizm açısından muazzam bir potansiyele sahip olmasına rağmen ulaşım altyapısı bu potansiyelin önünde bir sınırlayıcı unsur olarak durmaktadır. Nevşehir Havalimanı, mevcut kapasitesiyle özellikle Antalya ve diğer büyük turizm merkezlerine doğrudan sefer düzenleme konusunda yetersiz kalmaktadır. Bu durum, hem bölge turizminin yıl boyunca çeşitlenmesini hem de uluslararası ziyaretçilerin kolay ulaşımını ciddi şekilde sınırlandırmaktadır.

Ortaşehir Projesi kapsamında önerilen uluslararası bölgesel havalimanı, stratejik konumuyla bu sorunu çözmeyi hedeflemektedir. Ortaşehir bölgesi, Nevşehir’e sadece 35 km, Aksaray’a 32 km, Niğde’ye 63 km ve Kırşehir’e 65 km uzaklıktadır. Bu merkez, dört ilin ortak kullanımına açık olacak şekilde planlanarak hem Nevşehir’in uluslararası yolcu kapasitesini artıracak hem de diğer illerin uzun süredir devam eden havaalanı taleplerini karşılayacaktır.

Bu model, Adana-Mersin arasına kurulan yeni havaalanı örneğinde olduğu gibi bölgesel kalkınmayı tetikleyen bir altyapı yatırımı niteliğindedir. Bölgeye uluslararası seferler ile daha fazla turist çekilebilecek, aynı zamanda ticaret, lojistik ve kültürel etkinlikler açısından da stratejik bir merkez oluşacaktır.Mevcut Kapadokya hava alanı özel uçuşlar için sivil uçuşlarda değerlendirilebilir

---

Demiryolu Entegrasyonu ve Hafif Raylı Sistem

Bölgesel kalkınmanın sürdürülebilir olması için havalimanının yanında ulaşım ağının güçlendirilmesi kritik önemdedir. Aksaray–Niğde–Kırşehir–Nevşehir hattını kapsayan demiryolu ağı, iller arası entegrasyonu sağlayacak ve bölgedeki turistik hareketliliği kolaylaştıracaktır. Böylece dört ilin tamamına yayılacak bir ulaşım sistemi ile turistler, Kapadokya ve çevresini beş güne yayılmış şekilde gezebilir; bu da hem konaklama sürelerini hem de yerel ekonomiyi güçlendirecektir.

Buna ek olarak KOP İdaresi ile yapılan görüşmeler doğrultusunda geliştirilen hafif raylı sistem, dört ili birbirine bağlayarak hem şehir içi hem de turistik ulaşımı çevreci bir yaklaşımla destekleyecektir. Hafif raylı sistemin sağladığı hızlı ve güvenli ulaşım, turistlerin bölgeyi daha rahat keşfetmesini sağlayacak ve bölgede yaratılacak ekonomik katma değeri maksimize edecektir.

---

Gümrük ve Serbest Bölge ile Bölgesel Ekonomi

Havalimanı ve ulaşım altyapısının merkezde toplandığı Ortaşehir bölgesi, gümrük ve serbest bölge kurulması ile de desteklenebilir. Böylece, tarım ürünlerinden sanayi mallarına kadar tüm ihracat kapasitesi artırılacak ve bölge, İç Anadolu’nun ekonomik motorlarından biri haline gelecektir. Bölgesel kalkınmaya sağlanacak bu katkı, yerel üreticilerin uluslararası pazarlara erişimini kolaylaştıracak, lojistik maliyetlerini düşürecek ve bölge ekonomisinin sürdürülebilirliğini güçlendirecektir.

---

Özet ve Stratejik Katkılar

1. Uluslararası Bölgesel Havalimanı: Nevşehir ve çevresindeki dört ilin havaalanı ihtiyacını karşılayacak, uluslararası turistleri bölgeye çekecek.

2. Bölgesel Havalimanı

Artan turist potansiyeli, uluslararası aktarımlar ve ticari faaliyetler düşünüldüğünde Kapadokya’nın çok daha geniş kapasiteli bir havalimanına ihtiyacı olduğu açıktır. Projemiz bu alan için stratejik bir planlama sunmaktadır.

3. Demiryolu Entegrasyonu

Bölgenin ulaşım altyapısı güçlenmeden büyük bir kalkınma beklemek gerçekçi değildir. Bu nedenle Aksaray–Niğde–Kırşehir–Nevşehir hattını kapsamına alan bir demiryolu ağı bölgeler arası entegrasyonu sağlayacaktır.

4. Hafif Raylı Sistem

KOP İdaresiyle yapılan görüşmeler doğrultusunda geliştirilen bu fikir; dört ili birbirine bağlayarak hem turistik hem şehir içi ulaşımı rahatlatacak, çevreci bir toplu taşıma modeli sunacaktır.

5. Lojistik Köy ve Serbest Bölge

Bölgenin tarım, sanayi ve ticaret potansiyelini harekete geçirecek bu iki yapı, ihracat kapasitesini yükseltecek ve Kapadokya’yı sadece turizm merkezi değil, ekonomik cazibe merkezi haline getirecektir.

2. Demiryolu ve Hafif Raylı Sistem: Bölge içi ve iller arası turistik ve ticari dolaşımı kolaylaştıracak; turistlerin Kapadokya’yı 5 gün boyunca rahatça gezmesini sağlayacak.

3. Gümrük ve Serbest Bölge: Bölgesel ticareti ve ihracatı artıracak; ekonomik çeşitliliği ve rekabet gücünü yükseltecek.

4. Turistik ve Ekonomik Katkı: Merkezi ulaşım ve lojistik yatırımları, bölge ekonomisine uzun vadeli katma değer sağlayacak; Kapadokya ve Ortaşehir bölgesi kalkınmanın odak noktası haline gelecek.

Bu kapsamlı planlama, Ortaşehir Projesi’nin sadece bir ulaşım veya turizm yatırımı olmadığını, aynı zamanda dört ilin kalkınmasını sağlayacak bütüncül bir bölgesel strateji olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Bu proje, sadece bizim değil; aynı zamanda Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi tarafından “Sürdürülebilir Kalkınma Proje Ödülü”ne layık görülerek akademik çevrelerin de takdirini kazanmıştır.

---

Sürdürülebilirlik: Gelişirken Koruma Bilinci

Kapadokya’nın kalkınması, turizm baskısı ve çevresel yıpranmalar göz önüne alındığında çok hassas bir süreçtir. Bu nedenle derneğimiz projelerinde şu ilkeleri temel almaktadır:

Doğal mirası koruyarak kalkınma

Turizmi çeşitlendirerek bölgesel yükü azaltma

Bilinçlendirme kampanyalarıyla yerel halkı sürece dahil etme

Çevresel etkileri en aza indirme

Tarım ve doğal yaşam alanlarını sürdürülebilir yönetimle güçlendirme

Bu yaklaşım sayesinde Kapadokya; hem korunmuş hem de ekonomik olarak gelişmiş bir bölge haline gelebilir.

---

Yerel Yönetimlerle Güçlü İşbirliği

Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Niğde’deki valilikler, belediyeler, üniversiteler ve kalkınma ajansları ile yürüttüğümüz çalışmalar; Ortaşehir Projesi’nin sürdürülebilir bir yapıya kavuşmasını sağlamaktadır. Biz dernek olarak proje üretip kenara çekilen bir yapı değil; uygulama süreçlerinde aktif rol alan bir partneriz.

---

Sonuç: Kapadokya’nın Geleceği Ortak Sorumluluğumuzdur

Yeşil Doğa Derneği olarak hedefimiz, Kapadokya’nın doğal güzelliklerini koruyarak kırsal kalkınmayı desteklemek, turizm gelirlerini çeşitlendirmek ve bölgenin uluslararası görünürlüğünü artırmaktır. Ortaşehir Projesi’nin ortaya koyduğu vizyon; dört il için değil, tüm İç Anadolu için örnek teşkil edecek niteliktedir.

Kapadokya yalnızca bir tarihi miras değil, gelecek kuşaklara bırakacağımız bir yaşam alanıdır. Bu nedenle sürdürülebilir kalkınma, bir tercih değil, zorunluluktur. Biz de bu zorunluluğun bilinciyle çalışıyor ve bölgenin geleceğine değer katmak için mücadele ediyoruz.